Tworzenie zdrowych i bezpiecznych relacji należy do ważnych potrzeb każdego człowieka. Otaczanie się dobrymi ludźmi i dbanie o wspólne kontakty niesie ze sobą wiele korzyści i jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na zdrowie psychiczne. Jednak nierzadko można natrafić na osoby wykazujące toksyczne zachowania. Jak je rozpoznawać? Czy istnieją uniwersalne rozwiązania mówiące co zrobić w przypadku wplątania się w toksyczną relację?
Po czym poznać toksyczną relację?
Toksyczna relacja – zarówno romantyczna, jak i rodzinna czy przyjacielska – wiąże się przede wszystkim z dużą nieprzewidywalnością. Nigdy nie wiadomo, czego można spodziewać się po takiej osobie i z jakimi emocjami będzie wiązało się kolejne spotkanie. W większości przypadków w toksycznych relacjach jest dużo manipulacji, kar w postaci obojętności, a także wysyłania sprzecznych komunikatów. Z reguły ciężko uniknąć jest kłótni, ale również pasji i namiętności. Chaos i zamieszanie to najczęstsze przymiotniki, które adekwatnie opisują znajomości tego typu.
Na dłuższą metę, trwanie w relacji z toksyczną osobą wywołuje nieustanne dostosowywanie się, zmęczenie i ciągłe dążenie do sprostania nieokreślonym wymaganiom. Związki tego typu są pełne lęku, związanego z brakiem przewidywalności reakcji, a zaangażowanie we wspólne sprawy jest najczęściej jednostronne. Osoby toksyczne z reguły nawiązują znajomości z osobami wrażliwymi, które mają problem z asertywnością.
Toksyczne relacje i ich wpływ na zdrowie
Funkcjonowanie w toksycznym związku jest ściśle związane z nieustannym stresem i niepewnością. Jest więc oczywiste, że po pewnym czasie taka relacja zacznie się negatywnie odbijać na ogólnym stanie zdrowia. Częste przeżywanie lęku prowadzi do obniżenia odporności, nieprawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego, a nawet do zaburzeń odżywiania. Życie z toksyczną osobą predysponuje do zachorowania na zaburzenia lękowe i depresyjne. Z reguły bycie częścią takiej relacji jest też ściśle powiązane z rozdrażnieniem i niepokojem w stresujących sytuacjach, a czasem pojawiają się też dolegliwości bólowe o charakterze psychosomatycznym. Są to bardzo poważne konsekwencje. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawania toksycznych zachowań i nie wchodzić w głębokie relacje z takimi osobami.
Toksyczne zachowania w związku
W toksycznych związkach z reguły można wyróżnić dwie fazy. Pierwszą z nich określa się mianem „różowych okularów”. Wówczas relacja jest niezwykle intensywna i namiętna. Partnerzy nie widzą swoich wad, a toksyczna osoba posuwa się nawet do manipulacji w celu wzbudzenia dobrego wrażenia. Ten etap występuje zarówno w zdrowej (jednak tu brak elementu manipulacji), jak i toksycznej relacji. Również faza opadających klapek to nieodłączny element każdego związku. Jednak w relacji z toksyczną osobą wszystkie negatywne cechy tego czasu są zdecydowanie bardziej intensywne. Ciągle dochodzić do konfliktów, których partnerzy nie umieją rozwiązać. Pojawiają się też liczne kłamstwa, zaborczość, a nawet ograniczanie kontaktu z rodziną!
W toksycznym związku przeciwnie niż w zdrowym nigdy nie pojawia się kolejna faza – zaangażowania, a niemożliwe jest też dotarcie do ostatniego etapu dojrzałego związku, przepełnionego ciepłem i bezpieczeństwem. Właśnie dlatego nie warto dążyć do utrzymywania takiej relacji. Choć oczywiście początkowo dobrze byłoby porozmawiać z problematyczną osobą i dać jej szansę, z reguły nie prowadzi to do pożądanego efektu.
Jak radzić sobie z toksycznymi zachowaniami wśród rodziny i przyjaciół?
Warto podkreślić, że toksyczne zachowania są charakterystyczne nie tylko dla relacji romantycznych. Również w rodzinie i wśród przyjaciół mogą pojawiać się osoby funkcjonujące w społeczeństwie właśnie w taki niekorzystny sposób. Często problemy w tym zakresie pojawiają się już w dzieciństwie. Rodzice podkreślający błędy swojego dziecka, krytykujący je w niekonstruktywny sposób, a także narzucanie mu co ma robić i z kim się spotykać, kształtują u swojej pociechy podatność na wchodzenie w toksyczne relacje w życiu dorosłym. Jest to bardzo trudna sytuacja, gdyż dzieci nie są w stanie poradzić sobie z taką sytuacją i muszą się do niej dostosować.
Również wśród znajomych można zauważyć wiele toksycznych osób. Ktoś, kto ciągle zwraca się z prośbą o przysługę, a sam nigdy nie ma czasu, obraża się, pożycza pieniądze, których nie oddaje, a także ciągle wprasza się do swojego przyjaciela, nigdy go nie zapraszając do siebie, z reguły może być źródłem wielu problemów emocjonalnych dla swojego otoczenia. Takie towarzystwo nie ma nic wspólnego z prawdziwą i zdrową przyjaźnią!
Dbanie o własny dobrostan to podstawa!
Toksyczne relacje wiążą się z negatywnymi konsekwencjami dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Dlatego warto pamiętać o tym, aby wykształcić w sobie zdrowe mechanizmy pozwalające na wyłapywanie toksycznych zachowań i unikanie nawiązywania bliskich relacji z osobami, które je przejawiają. Dbanie o własny dobrostan to podstawa w każdej relacji! Kluczowa jest asertywność, pewność siebie i stabilność. Zarówno rodzic, jak i przyjaciel czy partner, powinien dawać przestrzeń i poczucie bezpieczeństwa. Podobnie, jak dbając o swoje zdrowie fizyczne, należy zadbać o zdrowie psychiczne! Zdrowa dieta, aktywność fizyczna i spanie na wygodnym materacu – jednym z oferty sklepu https://sennamaterace.pl/114-materace-100×200, nie zagwarantują dobrej jakości życia, jeśli osoby z otoczenia będą źródłem lęku, drażliwości i smutku.
Niektóre osoby mają skłonności do wchodzenia w niezdrowe i toksyczne relacje. Wówczas warto zastanowić się nad rozpoczęciem psychoterapii i nauczeniem się technik pozwalających na wygodniejsze funkcjonowanie w społeczeństwie. Również wyjście na własną rękę z toksycznego związku może okazać się bardzo trudne. Dlatego w razie jakichkolwiek problemów w relacjach społecznych warto korzystać z pomocy psychoterapeutów.
